Odkryj magię Beskidu Żywieckiego, gdzie Polana Stumorgowa zachwyca turystów swoim niepowtarzalnym urokiem i malowniczymi widokami. Przygotowaliśmy przewodnik po najpiękniejszych szlakach i atrakcjach tego wyjątkowego miejsca, które warto odwiedzić podczas górskiej wędrówki.
Polana Stumorgowa – serce Beskidu Żywieckiego
Polana Stumorgowa, położona w malowniczym Beskidzie Żywieckim, stanowi jeden z najpiękniejszych zakątków polskich gór. To największa polana w całym Beskidzie Wyspowym, ceniona przez turystów nie tylko za centralne położenie, ale przede wszystkim za wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze.
Z polany rozciągają się zapierające dech w piersiach panoramy okolicznych szczytów, które zmieniają swój charakter wraz z porami roku:
- wiosną – soczysta zieleń łąk i lasów
- latem – różnorodność górskich kwiatów
- jesienią – feeria barw na zboczach
- zimą – malownicze, ośnieżone krajobrazy
Historia i położenie Polany Stumorgowej
Polana Stumorgowa, usytuowana na południowo-zachodnim grzbiecie między Mogielicą a Krzystonowem, powstała w wyniku wielowiekowej działalności pasterskiej. Położona na wysokości około 1000 m n.p.m., należy do obszaru fliszu karpackiego, co ukształtowało charakterystyczny dla regionu krajobraz. Nazwa „Stumorgowa”, zakorzeniona w lokalnym dialekcie, nawiązuje do dawnego właściciela tych ziem.
Znaczenie Polany Stumorgowej dla turystyki
Polana Stumorgowa pełni istotną funkcję w rozwoju turystyki górskiej regionu. Jej strategiczne położenie przyciąga zarówno doświadczonych, jak i początkujących miłośników górskich wędrówek. Dla lokalnej społeczności stanowi ważny element gospodarczy, wpływając na rozwój:
- infrastruktury turystycznej (schroniska, pensjonaty)
- gastronomii regionalnej
- wydarzeń kulturalnych promujących lokalny folklor
- agroturystyki w okolicznych miejscowościach
- nowych możliwości zarobkowych dla mieszkańców
Najpiękniejsze szlaki turystyczne w okolicy Polany Stumorgowej
Do polany prowadzą różnorodne szlaki turystyczne:
- niebieski – ze Szczawy lub Jurkowa
- zielony – z Przełęczy Rydza-Śmigłego przez Mogielicę
- żółty – ze Słopnic
Szlak na Halę Miziową
Trasa o umiarkowanym stopniu trudności prowadzi przez rozległe łąki i bukowy las. Wędrówka trwa 4-5 godzin i oferuje:
- punkty odpoczynku z wiatami widokowymi
- panoramy Beskidu Żywieckiego
- widoki na Tatry w pogodne dni
- malownicze mokradła i strumienie na trasie zejściowej
Trasa na Pilsko
Całodniowa wyprawa na drugi najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego (1557 m n.p.m.) wymaga 7-8 godzin. Trasa oferuje:
- stopniowo wzrastający poziom trudności
- przejście przez gęste lasy iglaste
- infrastrukturę turystyczną na trasie
- spektakularne widoki na Tatry, Małą Fatrę i Beskid Śląski
- możliwość obserwacji zmienności pięter roślinnych
Szlak na Rysiankę
Trasa z Polany Stumorgowej na Rysiankę łączy przyjemny wysiłek fizyczny z obcowaniem z dziką przyrodą Beskidów. Wędrówka rozpoczyna się łagodnym podejściem przez kwitnące łąki, by następnie zanurzyć się w starym, pachnącym żywicą lesie świerkowym. Na trasie spotkamy charakterystyczną ścieżkę, która w pewnym momencie łączy się z niebieskim szlakiem głównym.
Przed zdobyciem szczytu Rysianki (1322 m n.p.m.) warto zatrzymać się przy widokowej wiacie turystycznej, skąd rozciąga się spektakularna panorama okolicznych szczytów. Szlak oferuje różnorodne atrakcje przyrodnicze w zależności od pory roku:
- wiosną – kobierce górskich kwiatów
- latem – obfitość borówek i malin
- jesienią – złocisto-czerwone bukowe lasy
- zimą – bajkowy, ośnieżony krajobraz
Przyroda i widoki z Polany Stumorgowej
Polana Stumorgowa, największa w Beskidzie Wyspowym, stanowi prawdziwy raj dla miłośników górskich panoram. Z jej południowo-zachodniego grzbietu, łączącego Mogielicę z Krzystonowem, roztaczają się jedne z najpiękniejszych widoków w polskich górach.
Przy dobrej pogodzie z polany można podziwiać:
- charakterystyczne szczyty Beskidu Wyspowego – Luboń Wielki, Szczebel, Ćwilin, Łopień i Lubogoszcz
- pasma Beskidu Sądeckiego z Radziejową i Dzwonkówką
- majestatyczne Gorce z dominującym Turbaczem
- błękitniejące w oddali Pieniny i Beskid Niski
- przy wyjątkowo dobrej widoczności – panoramę Tatr
Flora i fauna Beskidu Żywieckiego
Beskid Żywiecki zachwyca bogactwem ekosystemów i różnorodnością świata przyrody. Wokół polany rozciągają się rozległe lasy mieszane z dominującymi bukami, jodłami i świerkami. W niższych partiach spotkamy jawory, graby i dęby, tworzące jesienią barwną mozaikę.
Na polanie występują:
- rzadkie gatunki roślin – dziewięćsił bezłodygowy, goryczki, miłosna górska
- różne gatunki storczyków
- cenne przyrodniczo łąki ziołoroślowe
- dzikie zwierzęta – jelenie, sarny, dziki
- drapieżniki – rysie i wilki
- ptaki drapieżne – myszołowy, jastrzębie, orły przednie
Najlepsze punkty widokowe
Polana Stumorgowa oferuje dwa wyjątkowe punkty obserwacyjne. Pierwszym jest specjalnie przygotowana wiata turystyczna, wyposażona w ławy i stoły – idealne miejsce na odpoczynek i kontemplację górskich widoków. Drugim punktem jest najwyższa część polany, skąd przy dobrej widoczności można podziwiać aż 6 pasm górskich jednocześnie, włącznie z majestatycznymi Tatrami.
Najlepsze warunki do fotografowania występują wczesnym rankiem lub późnym popołudniem. Zimą dodatkową atrakcją są ośnieżone stoki i szczyty okolicznych gór, które prezentują się niezwykle malowniczo na tle błękitnego nieba.
Gdzie się zatrzymać i co zjeść
Okolice Polany Stumorgowej zachowały swój dziki, naturalny charakter – nie znajdziemy tu dużych obiektów noclegowych. Turyści planujący dłuższy pobyt mogą skorzystać z bazy noclegowej w pobliskich miejscowościach:
- Szczawa – przytulne pensjonaty i kwatery prywatne
- Jurków – gospodarstwa agroturystyczne z domową kuchnią
- Słopnice – różnorodne opcje zakwaterowania
- Schronisko PTTK na Mogielicy – nocleg w górskiej atmosferze
Na samej polanie dostępna jest jedynie widokowa wiata turystyczna, idealna na odpoczynek i piknik z widokiem na góry. Wybierając się na jednodniową wycieczkę, należy zabrać własny prowiant i napoje.
Regionalne przysmaki warto spróbować w gospodarstwach agroturystycznych u podnóża szlaków. Szczególnie polecane lokalne specjały:
- oscypki prosto od górali
- żurek na domowym zakwasie
- tradycyjne placki ziemniaczane
- góralska kwaśnica
- domowe potrawy z lokalnych produktów
